Jak wspomnieliśmy w pierwszym artykule z niniejszej serii, obligacje są papierami wartościowymi emitowanymi w serii. Zgodnie z definicją ustawową oznacza to, że reprezentują one prawa majątkowe podzielone na określoną liczbę równych jednostek. Tym samym wszystkie obligacje są związane z tymi samymi prawami, a jaka wartość praw przypada na jedną obligację, wynika z ich łącznej wartości i liczby.
Podstawowym prawem wynikającym z obligacji jest prawo do otrzymania, w terminie wykupu (zapadalności) obligacji, należności z tytułu ich wykupu. W przypadku obligacji komunalnych jest to wartość pieniężna. Jej kwotę określamy wartością nominalną obligacji (lub czasem, przez podobieństwo do innych wierzytelności, „kwotą główną”). Jeżeli np. wartość nominalna całej emisji wynosi 5 mln zł, a obligacji wyemitowano 5 tysięcy, to zgodnie z przytoczoną definicją, wartość nominalna jednej z nich wynosi 1 000 zł. Takiej kwoty od każdej posiadanej obligacji może domagać się od emitenta w dniu wykupu każdy obligatariusz. Wartość nominalna jest parametrem stanowiącym punkt wyjścia do pozostałych, bo od niej oblicza się wartość innych świadczeń.
Drugim ważnym parametrem jest oczywiście oprocentowanie, dzięki któremu posiadacz obligacji uzyskuje wynagrodzenie za umożliwienie emitentowi korzystania z jego kapitału i za ponoszone ryzyko inwestycyjne. Oprocentowanie wypłacane jest na ogół w cyklach kwartalnych, półrocznych (najczęściej spotykany standard dla obligacji municypalnych) lub rzadziej rocznych. Wypłacana kwota jest nazywana odsetkami lub kuponem. Ta druga nazwa to zaszłość historyczna z czasów, gdy obligacje miały postać papierowego dokumentu, którego obrzeża stanowiły na ogół prostokątne pola (kupony). W dniu wypłaty odsetek odcinano je na dowód przekazania obligatariuszowi właściwej kwoty przez emitenta (takie jest też pochodzenie zwrotu „odcinać kupony”). Wracając do oprocentowania – najważniejsza dla inwestora jest na ogół jego wysokość. W praktyce polskiego rynku obligacji komunalnych jest ona określana na 2 sposoby: jako stała stopa procentowa (zdecydowanie rzadziej, chociaż tę formę ma znaczna część największych kwotowo emisji) lub jako oprocentowanie zmienne, będące sumą stawki bazowej i marży. Stawką bazową jest w zasadzie zawsze stopa WIBOR. Prawie zawsze dla obligacji o kwartalnej częstotliwości wypłaty kuponu bazą jest WIBOR 3M, dla papierów o odsetkach wypłacanych co pół roku WIBOR 6M, a przy kuponie rocznym WIBOR 12M. Marża jest wyrażana w punktach procentowych. Przy zmiennej stopie procentowej oprocentowanie zmienia się w każdym okresie odsetkowym, a jego wartość jest obliczana na ogół na kilka dni (najczęściej 2) przed rozpoczęciem okresu, w którym ma obowiązywać. Kwota odsetek jest w zasadzie zawsze obliczana jako iloczyn wartości nominalnej, wysokości oprocentowania oraz ilorazu liczby dni w okresie, za który wypłacany jest kupon i liczby dni w roku.
Obligacje mogą mieć też wbudowane opcje. Najczęściej można spotkać opcje żądania wcześniejszego wykupu przez obligatariuszy lub przez emitenta. Prawo do skorzystania z tych opcji może być czasem obwarowane spełnieniem pewnych warunków. W przypadku obligacji municypalnych najczęściej spotyka się prawo do dokonania wcześniejszego wykupu przez emitenta. Jako opcji wykupu na żądanie obligatariuszy nie traktuje się na ogół zapisów mówiących o prawie żądania wcześniejszego wykupu w przypadku zwłoki emitenta ze spełnieniem świadczeń z obligacji, gdyż jest to powtórzenie zapisów ustawowych i nie zmienia domyślnych parametrów emisji.
Dodatkowym parametrem mogą być postanowienia dotyczące tzw. amortyzacji obligacji. Czasem może ona następować poprzez prawo lub obowiązek emitenta do wcześniejszego wykupu części obligacji (wówczas emitent na ogół wykupuje je proporcjonalnie do liczby obligacji posiadanych przez obligatariuszy), jednak przez problemy chociażby z zaokrąglaniem liczby obligacji stosuje się też rozwiązanie polegające na zmniejszeniu wartości nominalnej.
Komentarze są wyłączone.